اندازه گیری کارایی بانک های تجاری ایران: یک تحلیل ناپارامتریک

هدف اصلی بنگاه های اقتصادی همواره این بوده است که با حداقل منابع موجود، حداکثر ستانده را به دست آورند که این مسئله اشاره به بهبود کارایی و بهره وری در بنگاه ها دارد. بنگاه های مالی و پو لی و به ویژه بانک های تجاری به جهت تاثیرگذاری مستقیم و عمده بر روی توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها دارای اهمیت زیادی می باشد. در این پایان نامه با توجه به داده های آماری بانک های تجاری کشور و برای دوره زمانی 1380 – 1388 به بررسی کارائی، و عوامل موثر بر آن از طریق مدل تحلیل پوششی داده ها و مدل پانل پرداخته شده است. بر پایه نتایج حاصل شده، تمامی بانک ها با فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس از بیشترین مقدار کارایی (یعنی 100 درصد ) برخوردار نمی باشند و در بازده صفر و یک در نوسان می باشند. آنالیز عوامل تاثیر گذار بر کارایی با استفاده از یک چارچوب چند متغیره نشان می دهد که اندازه بانک، ترکیب سرمایه، و پارامترهای احتیاط مثل وضعیت سرمایه و وام ها، فاکتور های مهمی هستند که باعث تفاوت ها در کارایی می شوند. نتایج نشان می دهد که، سابقه بانک ها تاثیری بر کارایی بانک ها ندارد یعنی این که سابقه بانک بیشتر باشد تاثیری روی کارایی ندارد، همچنین اندازه بانک ها با کارایی رابطه مثبت دارد یعنی هرچه اندازه بانک ها بزرگتر باشد کارایی نیز بیشتر خواهد شد. از سوی دیگر، مالکیت بانک ها با کارایی نیز به این گونه است که بانک های خصوصی نسبت به بانک های دیگر تاثیر مثبت تری بر کارایی دارند.